Stanislav Petrov, de man die de aarde heeft gered van een nucleaire oorlog

Het was 26 september 1983 toen Stanislav Petrov, een luitenant-kolonel van de Sovjet-luchtverdedigingsmacht, dienst had bij Serpoechov-15, een geheime bunker buiten Moskou. Zijn taak was het volgen van Oko, het raketdetectie- en waarschuwingssysteem van de Sovjet-Unie voor nucleaire aanvallen, en de informatie doorgeven aan zijn superieuren.

Die nacht dekte Petrov de dienst van een collega die ziek was geworden. Urenlang verliep de dienst soepel, maar kort na middernacht begon het alarm te klinken. Een van de satellieten van het systeem heeft naar verluidt ontdekt dat de Verenigde Staten vijf ballistische raketten hadden gelanceerd. En ze waren op weg naar de Sovjet-Unie.

Elektronische kaarten flitsten, alarmen gingen af, rapporten kwamen binnen en paniek overspoelde hem. Een scherm met rood licht flitste het woord 'lancering'.

Het feit dat de Amerikanen raketten naar de Sovjets zouden gooien, was ten tijde van de Koude Oorlog niet uitgesloten. Drie weken eerder hadden de Russen een Zuid-Koreaans vliegtuig neergeschoten dat het Sovjetluchtruim was binnengevlogen en de NAVO reageerde met militaire manoeuvres.

Het conflict duurde voort en de dreiging van nucleaire betrokkenheid hing nog steeds over het lange stuk land en zee tussen Washington en Moskou.

Terug naar de bunker

Terugkerend naar de bunker waar Petrov was, bij het alarm slaan, reageerde hij onverwacht. Hij had een voorgevoel. Volgens hem was het "een vreemd gevoel in de maag" dat hem op de een of andere manier waarschuwde dat het alarm dat in de bunker ging, vals was. Het was een intuïtie met gezond verstand: het alarm gaf aan dat slechts vijf raketten op weg waren naar de Sovjet-Unie.

Maar als de Verenigde Staten echt een nucleaire aanval zouden lanceren, zou het aantal gelanceerde raketten veel groter zijn, dacht Petrov, en dat zou in korte tijd worden gerealiseerd. Bovendien slaagde de Sovjet-grondradar er niet in om scherper bewijs van raketten te verzamelen, zelfs nadat enkele minuten waren verstreken.

Het belangrijkste probleem was dat Petrov niet volledig afhankelijk was van de nauwkeurigheid van Sovjet-bom- en rakettechnologie. Hij beschreef het waarschuwingssysteem later als 'rauw', zoals gemeld in de Atlantische Oceaan.

Wat zou jij doen? Je bent alleen in een bunker en de alarmen schreeuwen, de lichten knipperen, je hebt je training, je hebt je intuïtie en je hebt twee opties: volg het protocol of vertrouw op je gok. Hoe dan ook, de wereld rekent op u om de juiste keuze te maken.

De beslissing

Het resultaat was dat Petrov zichzelf vertrouwde en in zekere zin moeten we hem daarvoor bedanken. Hij meldde de detectie van de satelliet aan zijn superieuren, ja, maar in wezen als een vals alarm en hoopte uit de grond van zijn ziel dat hij gelijk had. En gelukkig was hij dat.

De Verenigde Staten vielen de Sovjets niet aan. Het was een vals alarm. Een die, als het niet als zodanig was behandeld, een nucleaire vergeldingsaanval tegen de Verenigde Staten en haar NAVO-bondgenoten had kunnen veroorzaken, iets dat wereldwijd catastrofale reacties had kunnen veroorzaken.

Petrov, die nu met pensioen is en in een stad in de buurt van Moskou woont, vertelt over zijn beslissing: "Dat was mijn taak, maar ze hadden het geluk dat ik die nacht dienst had." In feite had de wereld geluk omdat Stanislav Petrov besloot zichzelf te vertrouwen over de defecte machines en de moedige beslissing nam om gewoon niets te doen.